M HKA Ensembles

Video, 00:32:00.

Lenin Was a Mushroom was een mockumentary die werd uitgezonden op Leningrad Television op 17 januari 1991 als onderdeel van het programma Pyatoe Koleso [Het vijfde wiel]. Alles speelde zich af in de laatste dagen van het Sovjettijdperk. De uitzending nam de vorm aan van een interview tussen kunstenaar en muzikant Sergey Kuryokhin en verslaggever Sergey Sholokhov. Kuryokhin speelt een historicus die beweert dat Vladimir Lenin zulke grote hoeveelheden paddenstoelen at dat hij er zelf één werd. Kuryokhin construeert een logische redenering opgebouwd uit pseudowetenschap, indirect bewijs en citaten, en stelt dat de Russische revolutie van oktober 1917 werd veroorzaakt door mensen die jarenlang hallucinogene paddenstoelen hadden gegeten. Dit had hun persoonlijkheid veranderd, waardoor ze
tenslotte zelf paddenstoelen werden. Vandaar dus de titel: ‘Lenin was een paddenstoel’. Tijdens Gorbatsjovs glasnost begon de censuur nog maar net weg te ebben. Er ontstond een typisch Russische humor die stiob werd genoemd – een snedige vorm van satire die op speelse wijze gevestigd historisch cultureel materiaal en gevestigde formaten gebruikte om een ironische parallelle realiteit te creëren. Blijkbaar namen veel kijkers de uitzending serieus, ondanks de absurditeit. Klap op de vuurpijl was een klacht van geïrriteerde partijleden van het regionaal comité van de Communistische Partij. Een van hun topfunctionarissen verklaarde: ‘Lenin kan geen paddenstoel geweest zijn’ want ‘een zoogdier kan geen plant zijn’.