M HKA, Antwerp
16 September 2022 - 08 January 2023
Marcel Broodthaers
Marcel Broodthaers (1924−1976) is een van de meest intrigerende kunstenaars van de twintigste eeuw. Sinds zijn dood hebben velen geprobeerd de complexe, belezen en humoristische kunstenaar die Broodthaers was te begrijpen. Broodthaers gebruikte poëzie om conventies in vraag te stellen. Op die manier probeerde hij weerstand te bieden aan elk politiek systeem dat de creatie van symbolen als hoofddoel stelt. Als geen ander begreep hij dat ook de kunstwereld hieraan niet ontsnapt. Zijn werk toont dat wat op een gegeven moment als de ‘natuurlijke orde’ wordt beschouwd, altijd het resultaat is van politieke praktijken en dus van het uitsluiten van andere mogelijkheden. Broodthaers herinnert ons eraan dat de wereld altijd anders had kunnen zijn.
In 1966 had Broodthaers zijn eerste tentoonstelling in de baanbrekende Wide White Space Gallery in Antwerpen. De titel van de tentoonstelling verraadde wat er te zien was: Moules OEufs Frites Pots Charbon. Popart was de taal van jonge kunstenaars, en Broodthaers was zich daar bewust van. In 1967 deed hij echter iets wat kunstenaars uit de Verenigde Staten nooit met zoveel overtuiging konden doen, hij liet namelijk Popart botsen met de geschiedenis van de Europese literatuur – sentimentele handelswaar waarmee hij als boekhandelaar in Brussel zo vertrouwd was. De daaruit voortvloeiende uitgave Le Corbeau et le Renard was in 1968 te zien in Wide White Space als een ingenieuze installatie. Wide White Space organiseerde nog vijf solotentoonstellingen met Broodthaers.
> Marcel Broodthaers, Pot Moule Coeur, 1966. Sculpture, glass, printed label, mussels, formol, 30 x Ø 18 cm.
> Bernd Lohaus, Dr. Hugo Heyrman, Jeroen Henneman, Panamarenko, Marcel Broodthaers, Zonder titel, 1967. Multiple.
> Marcel Broodthaers, Le Corbeau et le Renard, 1967-1972. Installation, projectieschermen; fotografisch doek; typografie op karton; 16 mm film , variable dimensions.
> Marcel Broodthaers, Museum voor Moderne Kunst - Afdeling: De Arenden, 1969. Miscellaneum, 1 p.
> Marcel Broodthaers, Le Fusil Brisé, 1970. Sculpture, ongebakken klei, 15.5 (deksel in plexi inbegrepen) x 77 x 32 cm.
> Marcel Broodthaers, Série de neuf peintures en langue allemande: Die Welt, 1973. Painting, acryl, cloth, plexi, 9 x (79.8 x 100 cm).
> Marcel Broodthaers, Soleil, 1974. Painting, impression typographique sur toile de peintre, 104 x 84 cm .
> Martin Visser, Panamarenko, Jan van Toorn, Frank van der Schoor, Frans Haks, Marjon van Caspel, Carel Blotkamp, Museum in motion? - Museum in beweging?, 1979. Book, ink, paper, 25.9 x 21.2 cm, 377 p, language : English, Dutch, publisher : Staatsuitgeverij, Amsterdam.
> Marcel Broodthaers, Lettre ouverte. Collage, ink, paper, 51.5 x 38 cm.