M HKA Ensembles

James Lee Byars 1932-1997

Geboren in Detroit, USA.

Het werk van de Amerikaanse kunstenaar James Lee Byars kan men onmogelijk onderbrengen in een specifieke artistieke stroming of discipline. Hij maakte onder meer gebruik van performances, sculpturen, mail art, tekeningen en installaties om gestalte te geven aan zijn ideeën. Met zijn kunst onderzocht hij tijdloze, doch moeilijk te veraanschouwelijken begrippen, zoals schoonheid, perfectie, de dood, filosofie en spiritualiteit. Hij maakte deze concepten zintuiglijk door gebruik te maken van ronde getallen zoals 100, 100 000, geometrische vormen als de cirkel, de bol en kostbare materialen bijvoorbeeld goud en marmer. In zijn zoektocht naar een volmaakte schoonheid, gaat het hem niet om afzonderlijke voorwerpen, maar om een idee. Byars presenteert zijn kunst dan ook op een interrogatieve wijze. Hij poneert de vraag of deze dingen echt bestaan, en of we beter af zouden zijn zonder ze? Vragen vormen soms zelfs letterlijk het onderwerp van zijn werken, zo “verzamelde” hij in de performance, The World Question Center een aantal vragen van vooraanstaande intellectuelen.

De “acties” van deze kunstenaar hebben steevast een ceremonieel karakter, waarbij zijn aanwezigheid, als orkestreerder van het gebeuren van doorslaggevend belang is. Aan de oorsprong hiervan ligt zijn fascinatie voor de Japanse cultuur en filosofie, meer bepaald de expressieve Shinto-rituelen. De stad Antwerpen speelde een niet te verloochenen rol in de ontwikkeling van deze performances. Het was immers in de befaamde Wide White Space Gallery, waar Byars in het jaar 1969 zijn allereerste Europese expositie had. Tijdens deze tentoonstelling vond tevens de eerste kennismaking tussen I.C.C. directeur Flor Bex en de kunstenaar plaats. Deze ontmoeting zal resulteren in een nauwe samenwerking met als hoogtepunt de in 1976 georganiseerde tentoonstelling Extra Terrestrial en de verschillende daaraan gekoppelde performances. Opvallend en steeds wederkerend in deze acties is het vergankelijke en efemere karakter van de handeling.

Verberg deze beschrijving