Alarm
1970
Artikel
Materials:
Collection: Studio Chris Reinecke.
Interview met Chris Reinecke in het tijdschrift Alarm, Nr.2, Mietersolidarität, 1970
ALARM – Zeitung der Mietersolidarität Düsseldorf [krant van de Huurderssolidariteit Düsseldorf]
Gezegende Kerst! 100% huurverhoging!
Alexander Goeb, 30 jaar, is redacteur bij het Düsseldorfse dagblad 'Express'. In talrijke artikelen berichtte hij over de Mietersolidarität Düsseldorf en hun inspanningen om behoeftige huurders te organiseren om huurwoeker en grondspeculatie te stoppen. Een paar dagen geleden had hij dit gesprek met de 'MS' .
Vraag: De grote huurdersprotesten zijn voorbij, hoewel grondspeculatie, oneerlijke huisuitzettingen en willekeurige huurverhogingen doorgaan, schijnt de huurderscene lijkt in slaap te vallen. Is de Mietersolidarität aan het inslapen?
MS: Wij vinden niet dat je kan spreken van de slaap van de huurders en de steeds meer verankerde Mietersolidaritäten. Integendeel, de laatste tijd zijn er grote zelfhulpcampagnes geweest van bedreigde huurders. Huurders waren actief in Frankfurt, Hamburg, München, Keulen en Düsseldorf. Ze bezetten met succes huizen – in Keulen bv. voerde een bezetting van ouders en hun kinderen ertoe dat er direct ruimtes voor een kleuterschool ter beschikking werden gesteld.
Ook de recente oprichting van een noodopvang voor huurders aan de Pöhlenweg in Düsseldorf – 50 gezinnen – maakt het duidelijk: hoe meer getroffenen zich verenigen, hoe sneller de verantwoordelijken iets aan de woningnood moeten doen. De sensationele acties van de huurders zijn het topje van de ijsberg. Onder het wateroppervlak gebeurt het dagelijks werk: de organisatie van de huurdersstrijd. Vergaderingen, brieven beantwoorden, folders maken, enz. De M.S. heeft, na een reeks succesvolle acties, besloten tot een organisatievorm die als doel heeft de bestrijding van huurterreur en grondspeculatie efficiënter te maken (zie p. 2). De ijsberg zal aan de oppervlakte komen, hij zal laten zien hoe sterk de wil van de mensen is om tegen het onrecht te strijden.
Vraag: De regering probeert wetsinitiatieven op te stellen, altijd onder druk van een desolate coalitiepartner. In welke vorm kan de Mietersolidarität stelling nemen voor of tegen de regeringsplannen? Zal ze dat indien nodig duidelijk en ondubbelzinnig doen, zelfs met het risico afgedaan te worden als een groepje herrieschoppers?
MS: Beledigingen van sommige mensen, zoals groepje herrieschoppers enz., tegen de M.S., dus tegen de bedreigde huurders, kunnen die huurders niet beletten de initiatieven of liever de reacties van de regering op de stroom van huurdersprotesten in detail te onderzoeken. De MS heeft een duidelijk programma en duidelijke eisen opgesteld. Dit programma weerspiegelt de behoeften van huurders en vanuit dit programma moeten we de recente stappen van de federale overheid bekritiseren.
Programma van de M.S.D.
1. Weg met de Weißen Kreisen [Witte kringen].
2. Invoering ven een wettelijke huurdersbescherming.
3. Voorlopige huurbevriezing! De huur mag niet hoger zijn dan 12 procent van het maandinkomen.
4 Meer sociale woningbouw! Oormerken van sociale woningen na aflossing van publieke middelen voor minimaal 10 jaar!
5. Verbod op alle private makelaarsactiviteiten in de volkshuisvesting. In plaats daarvan, oprichting van sociale huisvestingsmaatschappijen.
6. Medezeggenschap en controle van de planning en administratie van de woningen door de huurders.
7. Overdracht van grond naar gemeenschappelijk bezit en daarmee eliminatie van grondspeculatie als een van de meest urgente taken ter overwinning van de huurwoeker.
Het volgende punt in het wetsvoorstel is volgens ons bijzonder schadelijk. Huurverhogingen van 50 tot 100 procent zijn in zicht. De eigenaars mogen daarna het huurcontract met de huurders opzeggen, als de oude huur hen geen 'redelijk marktrendement op het eigen vermogen' oplevert. De 'marktrente' die gelinkt is aan de kredietkosten ligt nu rond de 9 procent, d.w.z. wie met 216.000 DM [Duitse mark] 3 appartementen van elk 60 vierkante meter heeft gebouwd, kan na aftrek van alle reparatie- en administratiekosten een jaarlijkse huurwinst van 19.440 DM innen, wat zou overeenkomen met een maandhuur van zo'n 870 DM per appartement!
Zijn dat de toekomstige huurprijzen? Als de Bondsdag dit wetsvoorstel zou aannemen, zouden huiseigenaren de mogelijkheid hebben om met deze wetten huurverhogingen van 50 en 100 procent te rechtvaardigen. En dan heeft men het over een wet in het belang van de huurders.
Vraag: Op een van de laatste huurdersprotesten werd de vergelijking gemaakt: de FDP [liberalen] behaalde bij de laatste lokale verkiezingen slechts 15.000 stemmen in Düsseldorf en had dus, naast enkele gemeenteraadsleden, een burgemeester die een maandelijkse bonus van 7.500 DM ontvangt, alleen voor zijn werk in de raad van de 'jaarbeursheiligen'. Wat wil de Mietersolidarität doen met de bijna 26.000 stemmen die de afgelopen weken en maanden zijn verzameld tegen de 'Weißen Kreise' en voor de 'herinvoering van een wettelijke huurdersbescherming'?
MS: Ja. Meer dan 26.000 Düsseldorfers hebben zich achter deze eisen geschaard. Elke dag komen er bij ons nieuwe handtekeningen toe. De M.S. zal deze 26.000 handtekeningen namens de belaagde huurders indienen bij het parlement van de deelstaat NRW [Noordrijn-Westfalen] en zal het voorstel indienen over huurwoeker, grondspeculatie en de afschaffing van de 'Weißen Kreise' in NRW.
Wat betreft de handtekeningen wil ik nog iets toevoegen. 26.000 handtekeningen kunnen niet weggehoond worden. Ook al voelen sommige politici zich ongemakkelijk bij zo'n solidariteit. Politici zouden er eerder aan moeten denken de belangen van de bevolking te vertegenwoordigen. Het grootste deel van de bevolking, het werkende deel, de sociaal zwakkeren en ouderen hebben te lijden onder huurwoeker, woningnood, makelaarswillekeur en grondspeculatie. Daarom: Weg met de 'Weißen Kreis'. Daarom trekt de M.S. met handtekeningen naar het parlement!
Vraag: U heeft met uw actie op het schouwburg-voorplein en een infoweek een kleine 'massabasis' gecreëerd. Wat is uw ervaring met de 'massa'? Hoe ziet u de mogelijkheid van een solidariteit die verder gaat dan de specifieke noodsituatie? Is het zo dat, wanneer de directe dreiging afneemt, er geen sprake meer is van solidariteit?
MS: Het klopt dat de actie voor de huurdersbeweging een succes was. In de Mieterproteststadt [huurdersprotest-stad] werden deze week 8.000 handtekeningen achtergelaten.
Door deze actie hebben de huurders gemerkt dat de M.S. hun belangen behartigt doordat ze als de vereniging van de belaagde huurders vastbesloten is zolang met alle huurders samen te werken totdat de oorzaken van de woningnood zijn weggenomen. Zoals in de Pöhlenweg werd het wapen van de bedreigde huurders geïdentificeerd: solidariteit!
Met één huurder kunnen de eigenaars, bouwbedrijven en grondspeculanten doen wat ze willen. Als 50 gezinnen (zie Pöhlenweg) elkaar bijstaan en zich samen met de M.S. te weer stellen, dan gaat dat niet meer!
Niemand zou zich mogen verrijken op de kap van de meerderheid van de bevolking – door grondspeculatie, te hoge huur, te weinig scholen en kleuterscholen. Door woningbouw bewust te verhinderen om zo de huurders zo lang mogelijk te kunnen 'uitpersen'. Want als er genoeg woningen zouden zijn voor iedereen, zouden ze ons niet meer kunnen afpersen! Over de kwestie van solidariteit die verder gaat dan dit specifieke geval: solidariteit kan worden uitgeoefend door actieve deelname aan de M.S. Dit betekent dat wanneer tegemoet werd gekomen aan de eigen nood, er nog altijd de nood van andere mensen is .
Vraag: Wellicht dat met name de huurders die niet acuut in nood zijn, effectief hier en daar kritisch afstand nemen. Zij vermoeden onheil. Een Düsseldorfse krant schreef in een reportage over de actie op het schouwburgvoorplein: 'De jonge heren met blijkbaar uitstekende Oost-Berlijnse connecties'. Wat is de politieke plaats van de M.S.? Hoe staat ze tegenover de DKP [Deutsche Kommunistische Partei]? Is het een puur doelgerichte campagne of ziet de M.S., buiten de huurdersactiviteiten, voor zich ook een politieke bevoegdheid? Hoe zou u die dan formuleren?
MS: Hubert Maessen van de Jonge Socialisten van de SPD in Düsseldorf gaat in dit nummer dieper in op de haatartikelen van de heer Schade van de NRZ [Neue Ruhr Zeitung], die vergelijkbaar zijn met die van de [extreemrechtse] Deutsche National-Zeitung. De MS is een onafhankelijke strijdende organisatie van belaagde huurders. De basis voor het werk van de M.S. staat in hun programma. De M.S. is dus geen uitloper van de een of andere politieke partij. Bij ons organiseren de huurders zichzelf. Net zoals bij het leggen van de eerste steen tegenover de 'Alte Messe', werkt de M.S. samen met alle democratische krachten die bereid zijn te strijden in het belang van de huurders, en onze eisen te ondersteunen.
Wat betreft het laatste deel van uw vraag: het huur- en grondprobleem is een maatschappelijk probleem en kan daarom niet los worden behandeld van andere sociale problemen. De M.S. heeft bestaansrecht zolang de oorzaken van de huur- en woningnood niet uit de weg zijn geruimd. Het werk van de M. S. is daarom politiek van het grootste belang, ook buiten het huurprobleem, als we erin blijven slagen het idee van zelfhulp en solidariteit te blijven verspreiden.
Vraag: Is er niet een zekere onmacht tegenover de almacht van de 'Fractie Düsseldorf' en de macht van ambtenarij-bureaucratie? Na de laatste Unterbezirkskonferenz van de SPD is de in Düsseldorf regerende SPD verplicht ervoor te zorgen dat het 'alte Messegelände' [oude expositieterrein] in het bezit van de stad blijft en dat er sociale woningen op het terrein worden gebouwd. Een raadsbesluit staat dit fantastische plan in de weg, net als de politieke instellingen CDU en FDP. Wat doen de bereidwillige SPD-mannen, de Jonge Socialisten en de M.S. dan? Wat als het terrein daadwerkelijk wordt verkocht aan de hoogste bieder, waardoor het laatste grote terrein van de stad wordt weggegeven!
MS: We hebben al heel vroeg gevraagd om sociale woningen op het oude beursterrein te bouwen en juichen het toe dat de 'Jusos' [Jongsocialisten] van Düsseldorf zich achter deze eisen hebben geschaard. Wat we specifiek doen als de Raad tegen de belangen van de bevolking ingaat, valt nog te bezien. We zijn bereid om samen met alle democratische groeperingen krachtig op te treden tegen dit onrecht. De politici in de Raad zouden de 26.000 stemmen beter niet onderschatten! Bij de volgende gemeenteraadsverkiezingen kunnen ze impact hebben!
Vraag: Ook in Düsseldorf staan vanwege het tekort aan huurders al jaren tal van panden leeg. In Frankfurt werden huizen gekraakt die vandaag de dag nog steeds worden bewoond. De bevolking staat erachter. Nu is burgemeester Möller geen burgemeester Becker, en in Frankfurt is er ook geen FDP bij de regering betrokken. Maar toch: hebben dergelijke acties ook in Düsseldorf kans op slagen? Gaat u zonodig uw toevlucht nemen tot dit protestmiddel?
MS: De M.S. heeft maanden geleden door kraakacties de aandacht gevestigd op het feit dat de stad leegstaande huizen bezit die al jaren leeg staan, hoewel bij ons 25.000 mensen een woning zoeken. In brieven uit de bevolking ging het over andere leegstaande huizen en vroeg men ons die te bezetten. Dergelijke kraakpanden (bv. Frankfurt, München) zijn een van de meest effectieve instrumenten in de strijd tegen oneerlijke woningpolitiek, en dus neemt de M.S. ook deze instrumenten in overweging.
ALARM IN HET DEELSTAAT-PARLEMENT
260.000 huurders hebben tot nu toe hun handtekening gezet tegen de Weißen Kreis, en voor wettelijke huurdersbescherming. Reden voor de MIETERSOLIDARITÄT om een brief te sturen aan de president van het deelstaat-parlement en de fracties, om namens de bedreigde huurders een aanvraag in te dienen voor een openbaar onderzoek.
Nadat de Mietersolidarität Düsseldorf en zelfhulp-organisaties in heel Duitsland maandenlang aandacht hadden besteed aan de catastrofe van de bestaande woningnood, organiseerden op 3 oktober ook de DGB [Deutscher Gewerkschaftsbund, de Duitse Vakbondsfederatie] en de Mieterbund [Huurdersbond] een protestdemonstratie op het voorplein van de schouwburg in Düsseldorf. Sprekers waren de voorzitter van de Mieterbund, Nevermann, SPD-deelstaatsparlementslid Trabalski en DGB-deelstaatvoorzitter Michels. 'Op verzoek' herhaalde Nevermann tijdens de rally halfhartig de belangrijkste eis van de 'MS': 'Weg met de Weißen Kreis'.
Maanden geleden beschimpte CDU-gemeenteraadslid Lipscher uit Düsseldorf studenten die op zoek waren naar een woning met de woorden: 'Bouw jullie huizen toch zelf.' De Mietersolidarität Düsseldorf gaf gehoor aan deze uitspraak van een 'burgervertegenwoordiger' en bouwde van 19 tot 26 september op het voorplein van de schouwburg een proteststad. Een week lang vonden gepensioneerden, jonge echtparen, studenten, kinderen en gastarbeiders, die allen naar een woning zochten, op demonstratieve wijze een onderkomen in de kleine huisjes. In de lokale pers kreeg de campagne van de Mietersolidarität overwegend positieve reacties (daartoe een verslag op p. 2).
