Während/DU/als Gegenüber/oder/zwischen dem/ICH
1985
Sculpture, 3 x (39 x 124 x 40 cm).
Materials: wood, chalk
Collection: Collectie M HKA, Antwerpen / Collectie Vlaamse Gemeenschap (Inv. no. BK005211).
Deze installatie van Bernd Lohaus bestaat uit drie gelijkvormige blokken hout. De blokken liggen gewoon achter elkaar op de grond. Ze hebben een verweerd uitzicht, ze hebben duidelijk al een leven achter zich. Dat zien we bijvoorbeeld ook aan de ijzeren pinnen die nog gedeeltelijk in de blokken zitten. Op elk blok is iets gekrast in het hout en staat iets met krijt geschreven. Het gaat om de woorden ‘ICH’ en ‘während’, ‘als gegenüber’ en ‘oder’ en ‘DU’ en ‘zwischen dem’. Het zijn woordtypes die we in het werk van Lohaus vaak zien terugkeren: voornaamwoorden, voorzetsels, voegwoorden en bijwoorden.
Met zijn werk reflecteert Lohaus over de relatie tussen ICH, ik en DU, jij, over de relatie tussen de kunstenaar, het kunstwerk en de kijker, maar ook over de relaties tussen mensen onderling en tussen mensen en dingen in het algemeen. De blokken raken elkaar niet: er zijn duidelijk onderlinge relaties, maar er blijft een zekere afstand. Lohaus zet de kijker echter ook aan om zelf hierover na te denken en daardoor wordt de betekenis van het werk gedeeltelijk bepaald door de toeschouwer: Lohaus stelt namelijk wel vragen, maar geeft geen éénduidige antwoorden. De woorden die in de balken zijn gekrast, zullen er eeuwig blijven staan. Langs de andere kant heb je echter ook de woorden die met krijt werden aangebracht en die dus zeer kwetsbaar zijn. Deze woorden moeten soms overschreven worden. Er ligt dus zowel iets van het eeuwige als van het vergankelijke in dit werk ingesloten. In de lijn van Joseph Beuys en andere kunstenaars heft Lohaus in dit werk de kunstmatige scheiding tussen de puur visuele beeldtaal en de verbale taal in onze cultuur op.